पहिला हप्ता म्हणून हा देह...!

१९१० चा डिसेंबर ! स्वातंत्र्यवीर सावरकरांवर चालवलेल्या अभियोगाचा निकाल लागून उद्या शिक्षा सुनावण्यात येणार. ही शिक्षा काय असू शकते याची कल्पना बॅरिस्टर असलेल्या सावरकरांना पुर्णपणे होती. कठोरात कठोर शिक्षा होवून आपल्या व्यक्तिगत स्वातंत्र्याचा ब्रिटीश घोट घेणार हे सुद्धा त्यांना माहीत होतं. फक्त शिक्षा देहांताची की जन्मठेपेची हाच काय तो प्रश्न होता. अशा कठीण प्रसंगी जे सुटण्याची शक्यता होती त्या सहआरोपीं सोबत आपल्या मतृभूमीला आणि सहकार्‍यांना उद्देशून स्वातंत्र्यवीर म्हणतात.

“ हे मातृभूमी तुझ्या अंगा खांद्यावर मी खेळलो, तुच आमचं पालनपोषण केलस, ते ऋण फेडण्यासाठी पहिला हप्ता म्हणून हा देह तुला अर्पित आहे. या हवनात जळून त्वरीत दुसरा जन्म घेईन आणि पुन्हा देह अर्पून तिसरा... असे कैक जन्म तुझ्या पायी अर्पण करण्यास मी सिद्ध आहे. तो पर्यंत जिचा सारथी कृष्ण आहे आणि सेनानी राम आहे अशी तीस कोटी सेना लढून शत्रूस पराभूत करेल आणि जरीपटका उंच हिमालयावर रोवला जाईल. माझ्याविना हे कार्य थांबणार नाहीच. तो पर्यंत माझी ही स्वल्प सेवा मान्य करून घे.”